Ależ oczywiście. U podstaw zrównoważonej mobilności leżą prace, które wskazywały, że rozbudowa infrastruktury prowadzi do tego, że podróżujemy więcej, a niekoniecznie sprawniej. Co więcej – podróżując więcej, bardziej niszczymy środowisko, wpływamy na klimat.

Koncepcja mobilności polega na koncentracji nie na jak najlepszym przemieszczaniu osób, lecz na zapewnieniu im dostępności do celów. Dzięki temu czasami można wręcz zrezygnować z przemieszczania się i załatwić daną potrzebę lokalnie.

Myślenie „mobilnością”, a nie „transportem” wynika z coraz większego rozumienia paradoksów związanych z rozwojem systemów transportowych, takich jak badania Martina Mogridge’a, który wykazał, że rozbudowa dróg prowadzi do ich dalszego zatłoczenia, co w długim okresie doprowadza do stabilności stanu, w którym drogi są w szczycie zakorkowane¹. Właściwość tę nazywa się prawem Lewisa-Mogridge’a.

Ważnym elementem badań nad nieskutecznością rozbudowy infrastruktury są również prace amerykańskiego ekonomisty Anthony’ego Downsa, rozpoczęte jeszcze w 1962 r., kiedy to opublikował on prawo stanowiące, że na drogach ekspresowych prowadzących do miast ruch w godzinach szczytu rośnie aż do maksymalnej przepustowości, stąd właśnie rozbudowa dróg nie prowadzi wcale do ich udrożnienia². Dalsze rozwinięcia tych badań doprowadziły do sformułowania paradoksu Downsa-Thomsona, mówiącego że inwestycje w sieć drogową pogarszają warunki ruchu, ze względu na obniżanie atrakcyjności transportu publicznego. Kierowanie większych środków finansowych na inwestycje i utrzymanie sieci dróg i ulic powoduje, że odpowiednio mniejsze nakłady ponoszone są na rozwój i eksploatację szynowego i drogowego transportu publicznego. Prawo to dotyczy regionów, gdzie „przeważająca część ruchu w godzinach szczytu jest dokonywana wydzielonymi systemami transportu publicznego”, gdyż wówczas w dość krótkim okresie osoby te mogą wybrać transport drogowy, jeśli poprawi się jego konkurencyjność³.

W 1994 r. pracujący w Austrii włoski fizyk Cesare Marchetti – zajmujący się przede wszystkim analizą systemową, a wcześniej energetyką nuklearną – opublikował artykuł, w którym na bazie wcześniejszych prac amerykańskiego uczonego Yacova Zahaviego⁴ oraz przykładów z całego świata, stwierdził, że budżet oraz ilość czasu przeznaczane przez osoby dojeżdżające jest stały i wynosi średnio odpowiednio 13% dochodu oraz godzinę dziennie, zaś poprawa infrastruktury transportowej prowadzi tylko do wydłużania dystansów podróży⁵. Czas ten nazywany bywa stałą Marchettiego.